Evaluatie contractvormen levensloopbegeleiding voor mensen met autisme

De leefwereld van de persoon met autisme staat centraal in de pilot Levensloopbegeleiding VAB. Vanuit de leefwereld willen we dat levensloopbegeleiders (kunnen) doen wat nodig is. De tijd die wekelijks nodig is om deze ondersteuning te bieden kan in de loop van een jaar of een leven sterk variëren. Een klassiek financieringsmodel met bijvoorbeeld twee uur per week is niet passend als je de mogelijkheid wil bieden om vrij op- en af te schalen. ‘Hoe gaan we levensloopbegeleiders passend betalen?’ is dan ook een belangrijke vraag.

Gedurende de pilot heeft Koerselman Consulting onderzoek uitgevoerd naar welke contractvormen ondersteunend zijn aan levensloopbegeleiding met de gevraagde flexibiliteit. Gedurende anderhalf jaar zijn vier verschillende contractvormen in de praktijk getoetst. Het rapport Evaluatie contractvormen levensloopbegeleiding voor mensen met autisme biedt een reflectie op de ervaringen die in de praktijk zijn opgedaan met de verschillende contractvormen en verschillende typen levensloopbegeleiders (naasten, zelfstandig ondernemers of levensloopbegeleiders van grotere organisaties).

Contractvormen en tarieven

In afstemming met betrokkenen van VAB en VWS is gekozen voor vier contractvormen:

  1. aanneemsom
  2. inkoop met strippenkaart op basis van uren
  3. inkoop met strippenkaart op basis van budget
  4. declaratiebasis

Naast verschillende contractvormen is er gewerkt met verschillende tarieven voor verschillende typen levensloopbegeleiders:

  1. zelfstandig ondernemers kennen een tarief van € 55,- per uur
  2. naasten kennen een tarief van € 20,- per uur
  3. levensloopbegeleiders die worden gedetacheerd door een grotere organisatie kennen een tarief van € 70,- per uur

Voor de contractvormen Aanneemsom en de beide strippenkaart varianten is het nodig vooraf een inschatting te maken van de behoefte aan inzet van levensloopbegeleiding van iedere deelnemer. Hiervoor is gebruik gemaakt van indelingsklassen die deelnemers/naasten grotendeels zelf gekozen hebben. De contractvormen, tarieven en indelingsklassen worden uitgebreid toegelicht in het rapport.

Resultaten

De belangrijkste bevindingen van het onderzoek zijn als volgt:

  • Bij 68% van de deelnemers is de behoefte aan levensloopbegeleiding vooraf goed ingeschat. Bij 31% was de schatting vooraf te hoog. Slecht in één geval was de behoefte aan levensloopbegeleiding te laag ingeschat;
  • 83% van de levensloopbegeleiders is zelfstandig ondernemer, in 9% van de gevallen gaat het om een naaste en 8% van de levensloopbegeleiders is medewerker van een grotere zorgorganisatie;
  • Hoewel de contractvorm Declaratiebasis de mogelijkheid biedt 'ongeremd' uren te schrijven, was het aantal gedeclareerde uren op de langere termijn vergelijkbaar met dat van de drie contractvormen met een declaratie maximum;
  • In bijna alle gevallen bood de gebruikte contractvorm ruimte om meer uren in rekening te brengen dan daadwerkelijk gebeurde;
  • De kosten voor levensloopbegeleiding, onder de voorwaarden van de pilot, bedragen 7.448 euro per deelnemer per jaar. Dit is inclusief training en intervisie van de levensloopbegeleiders. Bij opschaling of zelfs landelijke beschikbaarheid zullen de kosten per deelnemer afnemen doordat levensloopbegeleiders meerdere deelnemers kunnen begeleiden waardoor de efficiency sterk toeneemt.

Download de evaluatie contractvormen 

Onderzoeksrapporten

Gedurende de pilot zijn alle deelnemers en levensloopbegeleiders onderwerp van onderzoek. Een drietal onderzoeksrapporten vormt samen een antwoord op de centrale onderzoeksvraag: wat is goede levensloopbegeleiding? De kwaliteit van de levensloopbegeleiding en de maatschappelijke business case zijn onderzocht door MAD Impact. Bekijk voor de uitkomsten van de onderzoeken ook de rapportage Levensloopbegeleiding VAB werkt! en de Maatschappelijke Businesscase.

Uitgangspunten van de pilot

Goede levensloopbegeleiding voor mensen met autisme zorgt onder andere voor een positieve ontwikkeling en meer levensgeluk, minder regeldruk voor naasten en een afname van de maatschappelijke kosten rond autisme. De markt biedt levensloopbegeleiding voor mensen met autisme ondertussen aan, maar de organisaties die hiermee aan de slag zijn gegaan blijven gebonden aan het huidige systeem. Versnippering is hierdoor vrijwel onvermijdelijk. De pilot Levensloopbegeleiding biedt een unieke kans om levensloopbegeleiding ‘opnieuw’ uit te vinden vanuit de bedoeling. In het rapport Autisme en levensloopbegeleiding worden de uitdagingen van het huidige systeem en de uitgangspunten voor de pilot levensloopbegeleiding VAB toegelicht.