Procesbegeleider aan het woord: Frédérique van der Laan

Afbeelding

“Na mijn studie ben ik begonnen bij Twynstra Gudde een adviesbureau, waar ik zes jaar heb gewerkt. Daar is mijn liefde voor ontwikkeling van mensen en groepen aangewakkerd,” begint Frédérique. Later werkte ze ruim tien jaar bij Hogeschool Utrecht, waar ze veel heeft gedaan op het gebied van het begeleiden van leren en ontwikkelen. Zoals het coördineren en begeleiden van intervisie, het coachen van diverse interne teams als MT’s en docententeams. En het coördineren van de inzet van 22 teamcoaches. Ook volgde ze een master organisatiekunde bij Sioo. “Die optelsom van ervaringen bracht me bij Vanuit autisme bekeken,” gaat Frédérique verder.

Samen op zoek

De uitgangspunten van de pilot Levensloopbegeleiding voor mensen met autisme sluiten voor Frédérique goed aan bij haar visie op het begeleiden van leren en ontwikkelen. “Ik vind het mooi hoe Vanuit autisme bekeken de pilot levensloopbegeleiding heel open, onderzoekend en menselijk neerzet. Dat past heel goed bij wie ik ben. Bijvoorbeeld het uitgangspunt dat de deelnemer een begeleider mag kiezen. In het begin vond ik dat spannend, vroeg ik me af of ik wel genoeg levensloopbegeleiders zou hebben, maar wonder boven wonder kwam dat mooi uit. En dan het idee dat mensen samen op zoek gaan naar hoe begeleiding er uit kan zien, dat heb ik bij de Hogeschool ook zo neergezet. Op basis van de vraag van het team, in dit geval de deelnemers aan de pilot, mee puzzelen.”

Online intervisie

Binnen de pilot Levensloopbegeleiding organiseren de procesbegeleiders intervisie. Tijdens zo´n intervisie gaan levensloopbegeleiders met elkaar in gesprek over vraagstukken uit de praktijk. Deze bijeenkomsten versterken het netwerk van de levensloopbegeleiders, brengen kennis en ervaringen van de groep naar boven en zijn een manier om elkaar te inspireren. Het is een belangrijk onderdeel van de pilot. Vanwege het coronavirus vond de eerste intervisie van Frédérique met haar groep digitaal plaats. Ze vertelt: “Online een intervisie begeleiden, met een groep die elkaar helemaal niet zo goed kent, dat is wel even nieuw en ook schakelen. Maar iedereen heeft het als fijn ervaren.” Tijdens intervisie is het belangrijk vooraf voorwaarden af te spreken en met een open houding te kijken naar wat nodig is, vindt Frédérique. “We gaan het gesprek aan over wat de groep belangrijk vindt. Zoals naar elkaar luisteren en liever niet adviseren. Door dat gesprek ontstaat een sfeer van openheid en veiligheid. Dat is erg belangrijk, naast gehoord en gezien worden. Als procesbegeleider wil ik die sfeer graag neerzetten. Dan is het heel mooi te horen dat iedereen het ook zo ervaart.”

Denkraam

“Ik vind het fijn in mijn werk modellen en een soort denkraam te gebruiken. Zo’n intervisiemethodiek geeft structuur aan het gesprek. Levensloopbegeleiders geven ook terug dat het fijn is dat er een kader is, gek genoeg schept dat kader dan ruimte. Zo kan ik met een groep mee puzzelen wat voor hen werkt. En dan na drie uur met 7 nieuwe levensloopbegeleiders afsluiten en elkaar glunderend aankijken: wat was dit mooi. Daar word ik heel blij van.” Inmiddels is het mogelijk voor de groep om weer op locatie af te spreken. “We wilden aan het eind van de intervisie kijken wat de voorkeur heeft. Het merendeel gaf toen aan dat ze het heerlijk vonden zo. Er was een hele mooie rust in het gesprek. Dat vond ik een verrassende uitkomst. We hebben nu afgesproken om de volgende intervisie ook online te doen. En om gehoor te geven aan ieders wensen wisselen we het daarna af.”

Een open houding

“Wat ik vooral belangrijk vind is dat de levensloopbegeleiders een open houding hebben naar de deelnemer. Dat zij echt de ruimte ervaren om te onderzoeken wat werkt voor de deelnemer. Dat zij daarbij niet de druk voelen dat er iets moet, maar echt de deelnemer centraal stellen. We hebben als begeleiders de neiging om snel stappen zetten, dat er beweging komt, dat kan een valkuil zijn. De deelnemer is degene die het tempo bepaalt.”

Dankbaarheid

Naast procesbegeleider van de groep in Utrecht is Frédérique de linking pin naar Vanuit autisme bekeken voor nog 3 andere regio’s. “Eens in de zoveel tijd spreken de procesbegeleiders af om ervaringen uit te wisselen. Ik informeer de procesbegeleiders dan o.a. over belangrijke ontwikkelingen in de pilot. Zo leren wij ook weer met en van elkaar. Daar geloof ik in. Het mooiste van dit werk vind ik dat het echt ergens over gaat. Het werk is van betekenis voor de deelnemers, mensen met autisme en maakt echt verschil in het leven van deze mensen. En het draagt bij aan het hogere doel: antwoord vinden op de onderzoeksvraag wat goede levensloopbegeleiding voor mensen met autisme is. Ik voel een enorme dankbaarheid dat ik hieraan mag bijdragen.”