"De deelnemer heeft de regie"

Sinds mei 2020 is Rick Jansen als levensloopbegeleider betrokken bij Vanuit autisme bekeken. In zijn werk hanteert Rick het motto ‘go with the flow’. Dat past goed bij de pilot Levensloopbegeleiding, waarin wordt uitgegaan van de behoeften van de deelnemer met autisme en niet van een standaard lijstje aan doelen die afgevinkt moeten worden.

Levensloopbegeleider Rick Jansen
Levensloopbegeleider Rick Jansen

Videobellen

Toen de eerste levensloopbegeleider van deelneemster Lisette* besloot dat dit werk toch niet bij hem paste, kwam Lisette bij Rick uit. “Op verzoek van Lisette werken we veel met videobellen via Whatsapp,” zegt Rick. “In het begin was dat wel even lastig, want hoe leer je elkaar op zo’n manier goed kennen? Ik heb ook regelmatig iets gezegd dat haar niet zinde - dan brak zij het gesprek af. Dat vat ik niet persoonlijk op. We moesten echt even zoeken naar elkaar, maar volgens mij hebben we elkaar nu wel gevonden. Ze noemt me nu zelfs ‘mon ami’.”

Het videobellen heeft ook voordelen, merkt Rick: “Vaak voelt Lisette geen rust om zittend te praten. Als we videobellen kan ze gewoon rondlopen, en kunnen we toch blijven praten. Ik hoef er niet achteraan te lopen of te zitten wachten tot ze terugkomt. Dit is voor haar een goede manier om contact te hebben.”

Zij heeft de regie

“In mijn vrije tijd geef ik leiding aan een kerkgemeenschap,” vertelt Rick. “Daar komen vaak mensen met allerlei vragen en problemen. Ik denk dan met hen mee over een mogelijke oplossing. Als levensloopbegeleider doe ik dat ook: ik los Lisette’s problemen niet op, maar ik sta naast haar en kijk en denk met haar mee. Het belangrijkste is dat ze zelf de regie houdt, dat ze zelf aangeeft wat ze belangrijk vindt. En ik ben ook maar een mens, ik doe wat ik gewend ben. Dat vertel ik haar ook, dat ze het moet zeggen als iets haar niet aanspreekt. Gelukkig is ze ook wel zo open om dat gewoon aan te geven.”

Door samen op zoek te gaan naar iets wat de deelnemer leuk vindt, ontstaan ingangen om aan de slag te gaan met ontwikkeling op verschillende gebieden. Rick: “Op een gegeven moment gaf Lisette aan dat ze het leuk zou vinden om iets met paarden te gaan doen. Ik ben toen op zoek gegaan naar een aantal mogelijkheden om zoiets te doen in Arnhem, en heb haar een aantal keuzes gegeven. We hebben een gesprek gehad met iemand van de manege, en als het goed is kan ze volgende week beginnen. Wie weet helpt dit haar op allerlei vlakken, bijvoorbeeld ook in haar communicatie. Daar wil ze graag aan werken.”

Zelfreflectie

Toen Rick begon als levensloopbegeleider had hij nog weinig kennis van autisme. “Ik was al wel geïnteresseerd in mensen, en hoe we met elkaar omgaan,” vertelt Rick. “Door de trainingen en intervisies leer ik heel veel over autisme. En het helpt me nog meer te zien hoe mooi mensen zijn, ook als ze problemen hebben. Wat ik mooi vind aan Lisette is dat ze heel enthousiast is om dingen te bereiken, ze stuurt dan gerust allemaal berichtjes aan iemand om haar interesse te tonen. Ze durft zichzelf kenbaar te maken. Ik ken heel veel mensen die dat niet durven.”

Daarnaast helpt het werken als levensloopbegeleider Rick ook om te reflecteren op zichzelf: “Waar liggen mijn grenzen? Wil ik in het weekend gebeld worden of niet? Een kwartiertje vind ik prima, maar twee uur is iets anders. Maar wat voor mij onbelangrijk is, is dat voor Lisette niet. Dat kan ik niet voor haar invullen. Over die grenzen moeten we het nog wel uitgebreider hebben, zodat ze weet wat ze van me kan verwachten.”

*De naam ‘Lisette’ is een pseudoniem.