Medewerker uitgelicht: Willeke van den Hoek

Afbeelding

“Ik heb een achtergrond als bioloog en milieukundige”, begint Willeke. “Na mijn studie kreeg ik een mooi aanbod om onderzoek te doen, maar ik wist al vrij snel dat ik niet gemaakt ben voor de ivoren toren. Ik ben een doener.” En dus sloeg Willeke het aanbod af. “Mensen vonden het destijds geen slim besluit dat ik niet inging op dat aanbod, maar het is fijn om dichtbij jezelf te blijven. Ook al staat dat soms haaks op wat maatschappelijk gewenst is.”

Creatieve oplossingen

Dat Willeke een doener is, dat blijkt. “Alles waarvan ik denk dat het beter kan, wil ik eigenlijk gelijk aanpakken”, vertelt ze. En zo ging dat ook als moeder van een kind met autisme. “Wat mij heel erg bezig hield in de zorg voor mijn zoon, was dat de mogelijkheden die er waren ons niet aanspraken. Er werden veel mogelijkheden voor gespecialiseerde zorg aangeboden, maar wij als ouders wilden juist oplossingen die veel meer in zijn leefwereld plaatsvonden, zodat zijn ‘normale’ leven minder beïnvloed zou worden. Dat wij als ouders, maar ook zijn school, ondersteund werden in het leren over autisme.” En ook al waren Willeke en haar man bereid creatieve oplossingen zelf te organiseren, het vroeg veel van hen. Vaak snapten mensen het probleem niet en was het heel hard werken om haar zoon op een ‘normale’ manier mee te laten doen met zijn leeftijdsgenoten. “Als hij werd uitgenodigd voor een kinderfeestje, wilden wij van te voren graag het programma weten, zodat we hem konden voorbereiden. Ook al was het een verrassingsfeestje.” De dure ‘weg-van-huis-oplossingen’ kwamen steeds dichterbij. Willeke begon haar ervaringen te delen en merkte dat haar verhaal goed werd opgepakt en interessant was voor beleidsmakers.

Kleinschalige zorg en onderwijs voor kinderen met autisme

In aanloop naar de decentralisatie in 2015 startte het ministerie van VWS de werkgroep Vanuit Autisme Bekeken, die zich bezighield met de positie van mensen met autisme die door de decentralisatie tussen wal en schip dreigden te vallen. Willeke zocht contact met de kwartiermaker van de werkgroep. Deze vroeg haar om haar ervaringen op te schrijven. En zo kwam er een rapport over de belemmeringen die we tegenkomen als ouders kleinschalige zorg en onderwijs willen organiseren voor kinderen met autisme. Het balletje ging rollen…

Willeke is dus vanaf het allereerste begin betrokken bij Vanuit Autisme Bekeken en werd in 2020 programmaleider. Willeke: “Door veranderingen binnen de organisatie had ik op een gegeven moment de langste geschiedenis van het team. Ik had nooit bedacht dat ik een organisatie zou leiden, maar ineens was dat een logische keuze. Vanuit mijn eigen ervaring als moeder van een zoon met autisme zet ik dit verhaal neer en neem mensen hierin mee. Dat bracht me op deze positie. Ik ben heel blij met het betrokken team en met het bestuur, waarvan alle leden vanuit hun enorme ervaring een eigen rol hebben en erg actief zijn.”

Norm gerichtheid loslaten

“Op alle onderdelen binnen VAB werken mensen die goed zijn in wat ze doen”, gaat Willeke verder. “Mijn taak is het overzicht te bewaren en nieuwe projecten op te starten en daar de juiste mensen bij te vinden. En dat we ook blijven werken met voldoende inbreng van ervaringsdeskundigen. Ik wil die taak combineren met kwalitatieve aandacht voor de mensen die het aan het doen zijn. Als ik ergens naar verlang, mijn leven lang, is het wel terecht komen in een mooie flow. Dat de dingen waarmee je bezig bent, waarvan je houdt, dat die goed gaan. Dat je het gevoel hebt een juiste richting te hebben in het leven, en in het werk wat je doet. Dat je, ook als je heel hard aan het werk bent, een bepaalde vrijheid ervaart. Dat is in mijn werk wel degelijk aanwezig. En ik hoop dat mijn collega’s dat ook zo ervaren. Dat we dit echt met elkaar doen en op die manier een grote dosis energie aanboren.”

En met die energie probeert Willeke samen met het team een verandering in de maatschappij teweeg te brengen. “De maatschappij heeft weinig oog voor mensen die op een andere manier ontwikkelen of op een andere manier bijzonder zijn, dat wat wij autisme hebben genoemd. Ik heb veel situaties gezien waarbij mensen vastlopen in werk of onderwijs en daardoor zelfvertrouwen en -waardering kwijtraken. Vaak ontstaan dramatische situaties, omdat het gewoon niet meer gaat op deze manier. Als ik zie dat een andere aanpak, een andere bejegening, het geluk voor hen terugbrengt, dan wil ik verder op die weg. Doel met VAB is dat we bewegen naar een meer inclusieve samenleving. Het vraagt van ons dat we onze normgerichtheid wat meer loslaten. Dat we accepteren dat we als mensen divers zijn en dat er mensen zijn die dus wat anders nodig hebben van hun omgeving. Hoe maken we van inclusiviteit de norm? Want als iets lastig is om te veranderen, is het wel het gedrag van mensen. Gedrag dat gebaseerd is op diepliggende, vaak onbewuste, overtuigingen. Ik heb niet de indruk dat ik in mijn leven nog ga meemaken dat dit helemaal op orde is, maar ik ben daar wel ambitieus in.”