Procesbegeleiding: diversiteit, dynamiek en dilemma’s

Afbeelding

Eens per maand komt Anjo met haar groep levensloopbegeleiders samen en bespreken ze ervaringen binnen de pilot. Ze herkent veel van de thema’s die tijdens deze sessies voorbij komen. “Begeleiding komt in je hele leven terug. Ik herken als moeder veel vragen, bijvoorbeeld: hoeveel laat ik los? Hoe blijf ik op de achtergrond, maar laat ik toch merken dat ik geïnteresseerd ben? Wanneer pak ik de regie? Maar ook in mijn professionele leven als coach komen vragen terug, zoals: hoe geef ik mijn grens aan? Ik geniet van de diversiteit en dynamiek, maar ook van de dilemma’s, het is zo leerzaam.”

Jongleren en creativiteit

Als procesbegeleider is ze altijd aan het jongleren om met iedereen rekening te houden en problemen op een creatieve manier op te lossen. “Er zitten zoveel lagen in dit werk, dit zijn precies de dingen waar levensloopbegeleiders bij de begeleiding van hun deelnemer ook rekening mee moeten houden. Eigenlijk gaan we op verschillende niveaus allemaal door hetzelfde proces. We zijn echt samen aan het onderzoeken hoe we de pilot het beste kunnen laten verlopen. Een bijdrage leveren aan leren en ontwikkelen is altijd een rode draad geweest in mijn werkende leven. Dat komt nu allemaal terug in mijn werk als procesbegeleider.”

Intervisie is een belangrijke vorm van begeleiding, die Anjo aanstuurt. “Mijn rol daar is ondersteunend. Soms is er bij de levensloopbegeleiders behoefte om op een luchtige manier ervaringen uit te wisselen. Het is vaak al prettig om er gewoon even over te praten. Je hart luchten is belangrijk, maar niet het enige doel van intervisie. Ik probeer in de gesprekken een diepere laag aan de orde te laten komen. Waarom heb je gehandeld zoals je hebt gehandeld? Wat zit daar achter? Daarvan leren niet alleen de levensloopbegeleiders, maar ook de onafhankelijke onderzoekers en dat is belangrijk voor de pilot.”

Veiligheid tijdens intervisie

Anjo vindt het heel belangrijk dat alle levensloopbegeleiders zich veilig voelen tijdens de intervisie. Een veilig gevoel zorgt er volgens haar voor dat mensen ook echt zeggen waar ze tegenaan lopen, en hoe ze met iets worstelen. “Normaal voel ik dit heel goed aan, maar nu tijdens corona de intervisie digitaal is, is het soms lastig om via een scherm te zien of iemand zich bijvoorbeeld aangevallen voelt.” Anjo was zo bezig met het zorgen dat iedereen zich veilig voelt, dat levensloopbegeleiders op een gegeven moment aangaven dat ze inmiddels een hele hechte groep zijn en dat ze ook zelf elkaars veiligheid kunnen bewaken. “Ik mag ze daar best wat losser in laten. Het was even een lastig moment, maar ook mooi. Het gaat over het proces van de levensloopbegeleiders, maar ook over mijn eigen proces als procesbegeleider.”

Anjo vindt de pilot levensloopbegeleiding heel belangrijk. “Het is echt maatwerk. Levensloopbegeleiders zijn zo betrokken bij hun deelnemers. Zonder last te hebben van protocollen of bureaucratie kunnen ze doen wat nodig is. Dat is prettig voor de persoon met autisme. Het gaat er uiteindelijk om die persoon te begeleiden naar meer autonomie. Een van mijn taken is om levensloopbegeleiders te ondersteunen in het bewaken van hun grenzen. Die liggen voor iedereen anders, dus ook daar zijn geen protocollen voor. Met elkaar onderzoeken waar die grenzen liggen, hoe je ze kan waarnemen en ernaar kan handelen is steeds weer een waardevol proces. Het is bijvoorbeeld belangrijk om afspraken te maken over bellen en appen. Niet iedereen vind het goed om 24 uur per dag berichten van zijn deelnemer te ontvangen.”

Toekomst van de pilot

Dat de pilot levensloopbegeleiding VAB een succes is, staat volgens Anjo buiten kijf. De pilot loopt tot september 2022. Tot die tijd wil ze zich hard maken voor het voortbestaan van Levensloopbegeleiding VAB. “Ik ben overal zaadjes aan het planten en probeer mensen enthousiast te maken over deze aanpak, omdat ik zie dat het gewoon werkt.”