Mijn vriend(in) of kennis heeft autisme

Ben je bevriend met iemand met autisme? Dan kunnen deze aandachtspunten handig voor je zijn. 

De zichtbaarheid van autisme varieert

Ieder mens met autisme is anders. Hoe zichtbaarheid het autisme is varieert vaak per levensfase, locatie (thuis minder dan op het werk, of andersom) of zelfs gedurende de dag. Dat geldt voor de lastige kanten van autisme, maar ook voor de aantrekkelijke kanten. 

Soms wordt autisme pas zichtbaar bij een grote verandering in het leven, bijvoorbeeld een verhuizing, gaan studeren, van werk verandert, trouwen, de geboorte van een kind of als een dierbare overlijdt. Op die momenten kan je vriend of vriendin extra kwetsbaar zijn. 

Invloed van autisme op de vriendschap

Autisme is bij iedereen weer anders. Maar sommige eigenschappen komen wel vaak voor bij mensen met autisme. Sommige eigenschappen hebben invloed op vriendschappen. Denk bijvoorbeeld aan: 

  • Veel behoefte om alleen te zijn.
  • Een directe manier van communiceren; die eerlijkheid is niet in iedere situatie even handig. 
  • Moeite met (onaangekondigde) veranderingen.
  • Moeite om indirecte, voorzichtige feedback te begrijpen. Misschien denk jij dat je heel duidelijk om hulp of aandacht hebt gevraagd, terwijl het voor je vriend(in) met autisme helemaal niet duidelijk is. 
  • Je vriend(in) heeft misschien moeite om zelf het contact te onderhouden. Dat wil niet zeggen dat hij of zij de vriendschap niet waardeert! 

Belangrijk is dat je vriend(in) vooral een eigen persoonlijkheid heeft, waar autisme een onderdeel van is. Bovendien is autisme bij iedereen weer anders. Dus leer elkaar kennen vanuit een open houding, zonder vooroordelen!

"Als je één iemand met autisme kent, ken je één iemand met autisme"

Vriendschap ontwikkelen

Als jullie kunnen herkennen en erkennen dat jullie allebei anders denken, kan er ook ruimte komen voor persoonlijke ontwikkeling en voor ontwikkeling van de vriendschap. Autisme kan aanleiding zijn voor eventuele misverstanden tussen jullie. Dat onderkennen kan helpen om er steeds samen weer uit te komen.

Bespreek je verwachtingen

Voor mensen met autisme is het niet altijd vanzelf duidelijk wat een vriendschap inhoudt. Wanneer ben je vrienden met iemand? Wat verwachten vrienden van je? Het kan helpen als je met je vriend(in) bespreekt hoe jíj de vriendschap ziet. 

Denk ook na over je eigen verwachtingen van de vriendschap. Wat is realistisch om van een ander te verwachten? 

Wat kun je doen?

  • Verdiep je in wat autisme vraagt en wat het brengt. Er bestaan over autisme veel misverstanden, wat kan leiden tot een verkeerd beeld. Deze Autismewegwijzer geeft veel informatie over de gevolgen die autisme kan hebben in het dagelijks leven. 
  • Iedere persoon met autisme is anders. Ga met een open en gelijkwaardige houding het gesprek aan en vraag naar zijn of haar wensen en behoeften.
  • Maak heldere afspraken over praktische zaken. Bijvoorbeeld wie contact opneemt, wie voor vervoer zorgt als jullie op pad gaan, hoe laat je komt én hoe lang je blijft, enzovoort. Vraag aan je vriend(in) of het voor hem of haar cruciaal is dat afspraken stipt nageleefd worden. Zo ja: houd je er dan aan of meld het bijtijds als het niet lukt om je aan een afspraak te houden. 
  • Probeer te zien (of vraag) op welke manier je vriend(in) zijn of haar waardering voor de vriendschap uit. Dat is namelijk niet altijd op een manier die makkelijk te herkennen is voor mensen zonder autisme. Het zou jammer zijn als je dénkt dat de ander de vriendschap niet waardeert, als dat eigenlijk wel zo is.