Autisme en vriendschap

Wanneer ben je vrienden met iemand? Als je op elkaars verjaardag komt? Als je altijd bij elkaar terecht kunt? Als je elkaar wel aardig vindt? Het is niet altijd vanzelf duidelijk wanneer iemand 'je vriend' is.

Wat is belangrijk in een vriendschap?

Veel mensen vinden deze aspecten belangrijk in een vriendschap:

• Respect en gelijkwaardigheid
• Eerlijkheid en openheid
• Duidelijkheid over wat een vriendschap betekent voor beide partijen
• Samen dingen doen die je allebei leuk vindt
• Samen (belangrijke) zaken kunnen bespreken

Onuitgesproken verwachtingen

Veel mensen voelen vanzelf aan wat wel en niet gepast is in een vriendschap. Ze bespreken meestal niet wat de vriendschap inhoudt. Vrienden doen dingen samen, houden contact als er iets aan de hand is, en zien het als de ander aandacht nodig heeft.

Als dat voor jou niet zo vanzelfsprekend is, kunnen misverstanden ontstaan. Het kan dan helpen om erover te praten: Wat houdt jullie vriendschap in? Wat verwachten jullie van elkaar? 

Vertel je dat je autisme hebt?

Dat hangt helemaal af van de situatie en jouw eigen persoonlijkheid. Het is jouw eigen keuze wat je wel en niet vertelt. 

Als je twijfelt, kun je dit als richtlijn nemen: Heeft het autisme invloed op het contact? Zul je bijvoorbeeld regelmatig een afspraak af moeten zeggen omdat het even niet gaat? Of zijn er situaties waarin je anders dan andere kunt reageren, wat voor die anderen moeilijk te begrijpen is?  Dan kan het goed zijn om je autisme te bespreken, zodat mensen rekening met je kunnen houden. 

Op je eigen manier vrienden maken

Heb je wel behoefte aan vrienden? Zoek dan naar manieren die bij jou passen. Sommige mensen met autisme vinden 'online' vriendschappen heel prettig. Of 'themacontacten': vrienschappelijke contacten bij een hobby of gezamenlijke interesse. Vriendschappen bestaan in soorten en maten, het belangrijkste is dat je je er prettig bij voelt. 

Wat kun je doen om mensen te leren kennen?

• Hobby of sport
  Je kunt zoeken naar een hobby of sport die je interesse heeft, én die je samen met anderen kunt doen.  
   
• Lotgenotencontact
  Door het hele land zijn bijeenkomsten voor en door mensen met autisme, zoals gespreksgroepen en netwerkborrels. Deze bijeenkomsten geven je de mogelijkheid om gelijkgestemden te ontmoeten, ervaringen te delen tips uit te wisselen. Als je daar iemand ontmoet met wie het ‘klikt', kun je daarmee later ook andere activiteiten ondernemen of elkaar opzoeken.
   
• Mensen leren kennen via internet
  Er zijn bijvoorbeeld verschillende groepen rond autisme op Linkedin. Of kijk eens bij Autsider en de Facebookpagina van de Nederlandse Vereniging voor Autisme.
   
• Een bemiddelingsdienst
  PAS Nederland geeft een overzicht van bemiddelingsdiensten voor sociale contacten en relaties. 

Hoe onderhoud je vriendschappen?

Het onderhouden van een vriendschap gaat niet vanzelf. Als jij niet vanzelf aanvoelt wat nodig is om een vriendschap te onderhouden, kun je dat het beste met je vriend(en) bespreken. Bespreek dan welke verwachtingen jullie van de vriendschap hebben, en welke vaardigheden voor jou misschien lastig zijn. 

Sociale druk

Een deel van de mensen met autisme heeft eigenlijk weinig behoefte aan vrienden. Maar dan is er vaak wel veel sociale druk om toch vriendschappelijk met mensen om te gaan. 

Ik heb geen vrienden. Vriendschappen moet je onderhouden, dat doe ik niet. Ik probeer het soms wel omdat anderen dat verwachten. Zelf mis ik het niet.

Het kan lastig zijn om je te onttrekken aan de sociale druk en verwachtingen van andere mensen. Een advies is om je eigen behoeften te volgen. Vriendschappen onderhouden 'omdat het zo hoort' kost veel energie en kan zelfs veel stress geven.