Wat moet je weten over mensen met autisme en een levensbrede maatwerkaanpak?
Als politicus kun je als geen ander invloed uitoefenen op het beleid in jouw gemeente. Wil jij er aan bijdragen dat mensen met autisme die ondersteuning krijgen die ze echt nodig hebben? Dan moet je het volgende weten:
- Iedere persoon met autisme is anders. Wat bij de een werkt, hoeft dat bij de ander niet te doen. Zorg dat jouw ambtenaren altijd met mensen zelf in gesprek gaan. Hierdoor verspil je geen middelen aan ondersteuning die niet nodig is en krijgen de mensen met autisme in jouw gemeente sneller de kans om weer volwaardig te participeren.
- Een integrale aanpak is precies wat mensen met autisme nodig hebben. Want autisme heb je gedurende je hele leven en werkt door op alle levensterreinen. De essentie van de oplossing ligt daarom ook in het integraal benaderen van de problematiek. Betrek daarom niet alleen familie, maar ook de school, sport, werk, etc. Dat is een echte integrale aanpak.
- Veel mensen met autisme zijn kwetsbaar en tijdens de fases in hun leven dat hun autisme het heftigst is vaak niet zelfredzaam. Hun ondersteuningsvraag is dan te complex om zelf te kunnen beantwoorden. Zij hebben op die momenten extra ondersteuning nodig.
- Naasten van mensen met autisme zijn vaak overbelast. Dit betekent dat de winst niet te halen is door het doen van een groter beroep op de naaste omgeving, maar juist het goed toerusten van de naaste omgeving. Zorg dat jouw ambtenaren de tijd nemen om de draaglast en draagkracht van de omgeving goed in te schatten. Het betaalt zich later terug.
- De winst voor je gemeente zit op het voorkomen van uitval. Voorkomen van schooluitval, vroegtijdig signaleren, aan het werk helpen en houden, vraagt een inspanning, maar levert meer op. Blijvende begeleiding – maar flexibel in tijd en intensiteit, afhankelijk van de behoefte - is goedkoper dan een uitkering.
- Autisme geeft vaak meervoudige problematiek omdat het doorwerkt op alle levensgebieden. Ook hebben veel mensen met autisme moeite met eigen regie. Dit vraagt dus om maatwerk. Het positieve is dat er maar weinig kwetsbare groepen in je gemeente zijn waar de spin-off van maatwerk zo’n direct en intens effect heeft op de participatie.
Wat kun jij doen?
- Ga in gesprek met volwassenen en ouders van kinderen met autisme om een goed beeld te vormen van wat autisme is. Ontdek zelf dat de mogelijkheden en uitdagingen die autisme met zich mee kan brengen bij ieder persoon met autisme weer anders zijn.
- Erken dat autisme specifieke mogelijkheden, maar ook specifieke uitdagingen met zich mee kan brengen.
- Zorg voor duidelijke en overzichtelijke dienstverlening. Zorg voor heldere procedures en formulieren en rust loketmedewerkers toe om duidelijk te communiceren. Voor veel mensen met autisme geeft dat helderheid en rust.
- Bied als wetgever ruimte voor maatwerk en zorg ervoor dat dit vervolgens lokaal niet dichtgeregeld wordt. De decentralisatie in het sociale domein maken integraal vraaggericht maatwerk mogelijk. Voor mensen met autisme is dat essentieel.
En verder....
- Waarborg dat bewoners die zorg en/of ondersteuning nodig hebben kunnen kiezen tussen zorg in natura (ZIN) of met een pgb zelf op maat de zorg en ondersteuning inkopen die zij nodig hebben om naar vermogen te kunnen participeren.
- Zorg dat bij de (regionale) zorginkoop ook relatief kleinschalige aanbieders ingesloten worden. En dat burgers een gelijkwaardige stem krijgen bij de selectie en beoordeling van zorgverleners.
- Geef professionals in de eerste en tweede lijn de ruimte om systeemgericht en levensbreed te werken.
- Zorg dat de medewerkers van de sociale teams en/of de toegang tot maatwerkvoorzieningen beschikken over kennis van en ervaring met specifieke doelgroepen, zoals mensen met autisme, een licht verstandelijke beperking, niet aangeboren hersenletsel of psychische problematiek.
Meer informatie
VAB realiseert gespecialiseerde levensloopbegeleiding voor mensen met autisme. Deze pilot wordt gefinancierd door het ministerie van VWS.